پل مرزی کلاله - آغبند شریان طلایی دیپلماسی ترانزیت ایران - آذربایجان
به گزارش بتن آنلاین، کلاله و پل مرزی کلاله - آغبند با اتصال ایران و آذربایجان، ظرفیت ترانزیت شرق به غرب را توسعه میدهد و به برگ برنده دیپلماسی اقتصادی و گسترش تجارت دو کشور تبدیل می شود.
به گزارش بتن آنلاین به نقل از مهر، «ترانزیت بار بین المللی» امروزه به یکی از شاخصهای اصلی توسعه پایدار در اقتصاد جهانی تبدیل گشته و کشورها باتوجه به شرایط ژئوپولیتیکی خود، تلاش می کنند از ظرفیتهای این صنعت استراتژیک بهره برداری کنند. جغرافیای ایران و موقعیت ژئوپلیتیکی آن، جایگاه ویژه ای در ترانزیت بار در سطح جهانی به کشور بخشیده است. شبکه های ارتباطی ریلی، جاده ای و هوایی ایران، فرصت های اقتصادی و تجاری ارزشمندی به وجود آورده و این ظرفیت ها، به یک مزیت استثنایی برای توسعه کشور تبدیل گشته اند.
توسعه ترانزیت، علاوه بر اهمیت بالای در توسعه پایدار، امروز به یک ابزار استراتژیک در درآمد زایی جهانی و منطقه ای دولت ها تبدیل گشته است. راه اندازی مسیرهای ترانزیتی، برعکس خام فروشی منابع طبیعی همچون نفت و معادن، می تواند برای یک کشور درآمد ملی طولانی مدت بوجود آورد. ایران بعنوان کشوری با بیشترین همسایگان در منطقه، دارای ۱۵ کشور همسایه از راه مرزهای خاکی و آبی است و دسترسی به سواحل خزر، آسیای میانه، قفقاز و همینطور خلیج فارس، تنگه هرمز و سواحل مکران، موقعیت استراتژیک بی نظیری برای کشور فراهم نموده است.
واقع شدن ایران در راه کمربند اتصال شرق به غرب، بعنوان کوتاه ترین، امن ترین و اقتصادی ترین راه حمل و نقل و تجارت کالا بین دو نیم کره زمین، اهمیت این کشور را در زمینه ترانزیت دوچندان کرده است. شهرت تاریخی ایران بعنوان شاهراه تجارت جهانی و جاده ابریشم، گواهی بر این موقعیت استراتژیک است.
تاکید رهبر معظم انقلاب بر توسعه ترانزیت بین المللی ایران
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب، در سخنرانی ۱۱ آبان ۱۴۰۱ نسبت به کم کاری دولت ها در حوزه توسعه ترانزیت تذکر دادند و فرمودند: «از لحاظ موقعیّت جغرافیایی؛ ما چهارراه ارتباطات شرق و غرب و شمال و جنوبیم. شما روی نقشه نگاه کنید، نقشه ی دنیا را بگذارید نگاه کنید؛ ما در یک نقطه ی حسّاس هستیم. شرق و غرب از ما می توانند عبور کنند؛ شمال و جنوب هم از ما می توانند عبور کنند. ما یک معبرِ ترانزیتِ بسیار پیشرفته و خوبی می توانیم در دنیا باشیم. البتّه احتیاج دارد به خطوط راه آهن، خطوط ریلی؛ با جادّه نمی شود که من راجع به این خطوط ریلی هم باز این درددل ها را با شما جوان ها باید بکنیم مکرّر در دولت های مختلف راجع به خطوط ریلی من تاکید کرده ام، متأسّفانه کوتاهی شده. البتّه در آن اوایلِ پس از رحلت امام چرا، یک مقداری کارهای ریلی خوبی انجام شد، [ولی] بعدش دیگر کار درستی انجام نشده و حالا ان شاءالله بنا دارند کارهای خوبی را انجام بدهند. ما بایستی ان شاءالله دراین خصوص ی رفت وآمدها و حمل و نقل بتوانیم جایگاه خودمان را پیدا نماییم.»
هدف دولت چهاردهم؛ ایران توسعه یافته با هویت اسلامی - انقلابی و جایگاه نخست اقتصادی در منطقه
مسئولان کشور با تشدید تحریم های نفتی و نوسانات ارزی اخیر، لزوم استفاده از ظرفیتهای ترانزیتی را بعنوان راهبردی برای ایجاد درآمدهای ارزی و رویارویی با تحریمها بالاتر از پیش درک کرده اند، همینطور به نظر می آید، برمبنای گفته های مسعود پزشکیان، توجه دولت چهاردهم به توسعه دیپلماسی اقتصادی، خصوصاً با کشورهای همسایه افزایش پیدا کرده است.
از ۷ مرداد ۱۴۰۳ و با روی کار آمدن دولت چهاردهم، هدف اصلی این دولت، تحقق ایران توسعه یافته با هویت اسلامی - انقلابی و جایگاه نخست اقتصادی در منطقه عنوان شده است. تمرکز کلان این دولت بطور کلی «اقتصادمحور کردن سیاست خارجی» تعریف شده است.
مسعود پزشکیان، رئیس دولت دولت چهاردهم، در مراسم تنفیذ، ایران را کشوری توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه و دارای هویت اسلامی و انقلابی الهام بخش در جهان اسلام معرفی نمود که با این حال، دارای تعامل سازنده و مؤثر در روابط بین الملل است.
وی تاکید کرد: در این چشم انداز، کشورمان به جایگاه اول علمی، اقتصادی و فناوری در سطح منطقه دست خواهد یافت و با تأکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم، رشد مستمر اقتصادی، پیشرفت نسبی سطح درآمد جامعه، اشتغال کامل و همینطور الگوی مردم سالاری دینی، توسعه کارآمد، جامعه اخلاقی و نواندیش، فعال و مؤثر در جهان اسلام خواهد بود.
گسترش ترانزیت از خاک ایران؛ برگ برنده برای خنثی سازی تحریم ها
با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک منحصربه فرد ایران، تسریع در ورود سرمایه گذاری های خارجی، افزایش صادرات، و تبدیل کشور به محور ترانزیت کالا، خدمات و مسافر، مستلزم دیپلماسی فعال، تعاملی و جامع است. این اقدام نه فقط فرصت های اقتصادی را زیاد می کند، بلکه ظرفیت ایران را برای ایفای نقش راهبردی در معادلات منطقه ای و جهانی تقویت می کند.
دستیابی ایران به جایگاه نخست اقتصادی در منطقه، به شرط استفاده کامل از ظرفیت دستگاه دیپلماسی تحت عنوان دیپلماسی اقتصادی می باشد. برای تحقق چنین هدفی، کشور نیازمند اقتصاد قوی، اقتدار ملی و زیرساخت های توانمند اقتصادی می باشد. بدین ترتیب، دیپلماسی اقتصادی، به معنای اهمیت یافتن مناسبات اقتصادی در روابط خارجی، یکی از ابزارهای کلیدی پیشبرد اهداف طولانی مدت و راهبردی کشور شمرده می شود و می تواند به تحقق اهداف اقتصادی، تقویت زنجیره های ارزش منطقه ای و پیشرفت جایگاه ایران در تجارت بین الملل کمک شایانی کند.
نقش کلیدی وزیر راه در تکمیل کریدورها و توسعه تجارت
تکمیل زیرساخت های حمل ونقلی و ترانزیتی بعنوان مهم ترین پیش شرط توسعه تجارت با کشورهای همسایه، در اولویت برنامه های دولت چهاردهم قرار دارد؛ مسئولیتی که رأس آن بر عهده وزارت راه و شهرسازی است. فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، بعنوان یکی از اعضای کلیدی کابینه، نقشی محوری در پیشبرد خطوط ترانزیتی و مسافری کشور ایفا می کند؛ نقشی که تحقق اهداف کلان دولت در تقویت تجارت منطقه ای و پیشرفت جایگاه ژئوپلیتیک ایران را ممکن می سازد.
صادق علاوه بر راهبری پروژه های ملی، ریاست بالاتر از چهار کمیسیون مشترک اقتصادی با کشورهای همسایه شامل ایران - ترکیه، ایران - پاکستان، ایران - ترکمنستان و ایران - آذربایجان را نیز بر عهده دارد. این مسئولیت، جایگاه او را بعنوان یکی از چهره های اثرگذار در توسعه ترانزیت بین المللی برجسته کرده است. در این راستا، تعریض و چهاربانده کردن محور راهبردی جلفا - کلاله بعنوان قسمتی از کریدور ترانزیتی شرق به غرب، یکی از پروژه های اولویت دار وزارت راه و دولت محسوب می شود. این محور، علاوه بر افزایش ایمنی و سرعت جابه جایی بار و مسافر در شمال غرب کشور، قدمی کلیدی در توسعه تجارت ایران و جمهوری آذربایجان شمرده می شود و زمینه ساز گسترش تبادلات اقتصادی دو کشور خواهد بود.
توسعه محور جلفا - کلاله؛ قدمی راهبردی برای تقویت تجارت ایران و آذربایجان
پیشبرد محور جلفا - کلاله، مقدمه ای است برای اجرای طرح تکمیل پل اتومبیل رو مرزی کلاله - آغبند؛ پلی که با بهره برداری نهایی، حلقه اتصال زمینی مستقیم ایران و جمهوری آذربایجان را تقویت کرده و ظرفیت ترانزیت کالا میان دو کشور را به صورت شایان توجهی بالا می برد. این پل علاوه بر تسهیل مبادلات تجاری دوجانبه، امکان پیوند ایران با دریای سیاه و گرجستان را نیز فراهم می آورد و به تقویت نقش ایران در کریدورهای ترانزیتی منطقه می انجامد.
مسیر این کریدور از کلاله در شهرستان جلفا در شمال آذربایجان شرقی شروع شده و با راه اندازی پل کلاله، ایران را به آغبند در خاک جمهوری آذربایجان متصل می کند. طرح راه اندازی کریدور جاده ای و ریلی ارس - جلفا - کلاله به طول ۱۰۷ کیلومتر و با اعتباری بیش از ۴۹ هزار میلیاردریال تعریف شده است؛ بخش جاده ای آن حالا درحال اجراست و بخش ریلی نیز مراحل مطالعاتی خویش را طی می کند.
اهمیت این دو پروژه راهبردی با امضای تفاهمات رسمی میان دو کشور وارد مرحله عملیاتی شد. در نشست رؤسای کمیسیون های مشترک اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان در ۱۵ آبان ۱۴۰۲، صورت جلسه اجرائی شروع عملیات پل آغبند و همینطور عبور مسیر ریلی از خاک ایران به منظور راه اندازی کریدور ریلی ارس، به امضا رسید. این توافقات چارچوب حقوقی و فنی ضروری جهت شروع مراحل اجرائی دو پروژه مشترک را فراهم نموده و زمینه را برای تکمیل سریع تر این مسیر استراتژیک هموار ساخته است.
با تکمیل این کریدور، ایران ضمن افزایش ظرفیت ترانزیتی خود در راه شرق به غرب، جایگاه اقتصادی و ژئوپلیتیک خویش را در معادلات منطقه ای و بین المللی تثبیت خواهد کرد؛ اقدامی که نه فقط تجارت با کشورهای همسایه را شتاب می بخشد بلکه در کاهش اثر تحریم های اقتصادی نیز نقش آفرین خواهد بود.
کارشناسان دیپلماسی اقتصادی باور دارند که صادرات ایران به کشورهای همسایه، در قیاس با صادرات به اروپا و سایر مناطق آسیایی، اقتصادی تر است و تمرکز بر بازارهای منطقه ای، خصوصاً کشورهایی با بیشترین اشتراکات فرهنگی، تاریخی و اقتصادی با ایران، از اهمیت بالایی برخوردارست. ایجاد شبکه ای از روابط راهبردی با تمرکز بر کشورهای دوست و همسایگان و استفاده از اشتراکات تاریخی، فرهنگی و زبانی، می تواند پیوندهای اقتصادی و تجاری مستحکمی میان کشورها بوجود آورد و زمینه توسعه زنجیره های ارزش منطقه ای را فراهم سازد.
بازدید رؤسای کمیسیون مشترک ایران و آذربایجان از پل مرزی کلاله - آغبند
اهمیت این دو پروژه راهبردی سبب شد «فرزانه صادق»، وزیر راه و شهرسازی، و «شاهین مصطفی یف»، معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان، روز سه شنبه یکم مهرماه با هدف بازدید میدانی و بررسی آخرین وضعیت اجرایی، به استان آذربایجان شرقی سفر کنند. این بازدید مشترک، نشانه عزم دو کشور برای تسریع در تکمیل محور جلفا - کلاله و پل مرزی کلاله - آغبند و استفاده حداکثری از ظرفیتهای ترانزیتی مشترک است.
صادق: کریدور ارس کوتاه ترین و امن ترین مسیر بین آسیای مرکزی و اروپا است
فرزانه صادق وزیر و شهرسازی در جریان این بازدید ضمن اشاره به سرعت پیشرفت چشم گیر پروژه راهبردی محور جلفا - کلاله در طول یک سال گذشته، اظهار داشت: اهمیت این مسیر، بسیار بالاست؛ چونکه ایران با موقعیت استراتژیک و ژئوپلیتیکی خود، می تواند محور اتصال کریدورهای شرق به غرب و شمال به جنوب باشد.
وی اضافه کرد: کشور دوست و همسایه ایران، جمهوری آذربایجان، با وجود مرز مشترک، کریدور ارس را بعنوان یکی از امن ترین و کوتاه ترین مسیرهای ترانزیتی در اختیار دارد که می تواند کالاها را از شرق و آسیای مرکزی به سوی اروپا منتقل و علاوه بر این با خلیج فارس و دریای سیاه نیز ارتباط برقرار کند.
وزیر راه و شهرسازی اشاره کرد: بر طبق تفاهمات صورت گرفته، برنامه ریزی شده است تا آخر سال عملیات اجرائی پل کلاله - آغبند به اتمام خواهد رسید، همینطور موضوعات ترانزیتی مربوط به گمرک نیز برطرف شود تا کامیون ها و رانندگان آذربایجان بتوانند با سهولت از خاک ایران عبور و به اروپا سفر کنند.
صادق تصریح کرد: در قسمت ریلی نیز حدود ۵۲ کیلومتر مسیر در داخل خاک ایران قرار دارد که هم اندیشی های ضروری جهت اجرای آن در حال انجام می باشد. نکته مهم این است که تصمیم گیران در کشورهای همسایه هستند این که این ارتباط چه طور پررنگ تر شود؛ چونکه این پروژه تنها ارتباط دو کشور را هدف قرار نداده، بلکه حلقه اتصال آسیا به اروپا شمرده می شود.
عضو کابینه دولت چهاردهم اشاره کرد: تصمیماتی که در دورترین نقاط این دو کشور گرفته می شود، نیز اثری بر ارتباطات دو کشور ایران و آذربایجان نخواهد داشت. تامین اعتبار برای تکمیل این پروژه از مهم ترین اولویت هاست. این مساله مورد تاکید اکید رئیس دولت است و با تامین منابع مالی پیش بینی شده، شاهد سرعت گرفتن عملیات اجرائی خواهیم بود.
صادق اشاره کرد: مردم ساکن استان نیز طی ماه های گذشته شاهد پیشرفت قابل توجه پروژه بوده اند و طبق مطالبات جمهوری آذربایجان و توافقات میان دو کشور تلاش داریم در کوتاهترین زمان تعریض محور جلفا - کلاله صورت گیرد.
به گزارش بتن آنلاین به نقل از مهر، محور جلفا - کلاله و پل مرزی کلاله - آغبند به سبب نقش کلیدی در عبور کامیون ها، جابه جایی محموله های تجاری و تقویت تجارت منطقه ای، از جایگاهی راهبردی برخوردار می باشند و باید بعنوان یک مسیر ملی و جاده ای استراتژیک مورد توجه ویژه قرار گیرند.
تکمیل این پروژه ها علاوه بر افزایش ظرفیت ترانزیتی کشور، بعنوان حلقه مکمل در کریدورهای شرق - غرب و شمال - جنوب و کریدور اوراسیا است که ارتباط جمهوری آذربایجان با سایر کشورهای منطقه را نیز بطور شایان توجهی تقویت خواهد نمود.
مصطفی یف: حجم تجارت ایران و آذربایجان در نیمه اول سال به ۳۰۰ میلیون دلار رسید
همچنین، «شاهین مصطفی یف» معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان در جریان بازدید میدانی از محور جلفا - کلاله، بر سرعت پیشرفت چشم گیر این پروژه راهبردی از آغاز دولت چهاردهم و اهمیت استراتژیک این مسیر تاکید کرد و اظهار داشت: در نیمه اول سالجاری، حجم گردش تجاری ایران و آذربایجان بالاتر از ۳۰۰ میلیون دلار بوده، باتوجه به قراردادها و پیشنویس های جدید پیش بینی می شود این رقم را افزایش دهد.
معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان با تاکید بر اهمیت همکاری دو کشور در حوزه حمل و نقل اظهار داشت: کشورهای ما در کنار یکدیگر کریدور شمال - جنوب را شکل می دهند که پیش بینی می شود حجم ترانزیت آن تا سال ۲۰۲۸ به پنج میلیون تن برسد و بعد از سال ۲۰۳۰ نیز این میزان افزایش یابد.
کریدورهای ترانزیتی آینده قدرت و سیاست منطقه ای را شکل می دهند
کارشناسان همینطور باور دارند که کریدورها تنها نقش جابجایی کالا و مسافر ندارند، بلکه در آینده می توانند قدرت و سیاست منطقه ای را نیز تحت تأثیر قرار دهند. به دنبال تنش ها و اختلافات مرزی میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان، عبور شهروندان و انتقال کالا از نخجوان به باکو تنها از راه خاک ایران ممکن است، بر همین مبنا راه اندازی گذرگاه مرزی جدید کلاله - آغبند از طرف جمهوری آذربایجان پیشنهاد شد؛ موضوعی که اهمیت این کریدور را در معادلات منطقه ای بالاتر از پیش برجسته کرده است.
ترفع: پل مرزی کلاله - آغبند بالاتر از ۷۰ درصد پیشرفت دارد
امین ترفع رییس مرکز امور بین الملل وزارت راه و شهرسازی در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن اشاره به دو پروژه استراتژیک ایران و آذربایجان، شامل محور جلفا - کلاله و پل مرزی کلاله - آغبند، اظهار داشت: پیشنهاد راه اندازی پل جدید جاده ای بین دو کشور از جانب آذربایجان عرضه شد، اما دو طرف در چارچوب تفاهم همکاری کردند تا این مسیر ایجاد شود.
وی اضافه کرد: هدف از اجرای این پروژه، تقویت دسترسی ها بین ایران و آذربایجان و ایجاد ارتباط نزدیک تر نخجوان با خاک اصلی آذربایجان است؛ خصوصاً بعد از آزادسازی اراضی در جنگ قره باغ سال ۲۰۲۰، این مسیر اهمیت بیشتری پیدا کرد.
ترفع بیان کرد: تفاهم اولیه این پروژه سه سال پیش انجام شد، اما در یک سال قبل سرعت پیشرفت آن افزایش پیدا کرده است. در سمت آذربایجان حدودا راه اندازی پل به پایان رسیده و در سمت ایران پیشرفت حدود ۷۰ درصد است. برمبنای تفاهمات، پیش بینی می شود عملیات اجرائی تا انتهای سالجاری میلادی تکمیل شود.
وی تصریح کرد: با تکمیل این محور، ترانزیت بین ایران و آذربایجان بطور قابل توجهی افزایش خواهد یافت. ایران از راه این مسیر ارتباط نزدیک تری با گرجستان و دریای سیاه پیدا می کند که مزیت مهمی برای حمل و نقل بین المللی ایران محسوب می شود. با این حال، آذربایجان نیز ارتباط کوتاه تری با نخجوان خواهد داشت و بارهای موجود در راه شرقی - غربی با فاصله کمتر منتقل می گردند.
رئیس مرکز امور بین الملل وزارت راه و شهرسازی در انتها اضافه کرد: هم اکنون روزانه ۲۰۰ تا ۳۰۰ کامیون از نخجوان و خاک ایران عبور می کنند و با تشکیل مسیرهای پرظرفیت جدید، عبور بین دو کشور افزایش خواهد یافت. اما در مورد میزان دقیق سرمایه گذاری یا پیش بینی ترافیک نمی توان رقم دقیقی عرضه داد.
کریدور ارس؛ محور طلایی اتصال ایران به بازارهای اروپا و آسیای میانه
به گزارش بتن آنلاین به نقل از مهر، دیپلماسی اقتصادی ایران، با تأکید بر بازارهای منطقه و استفاده از مزیت های نسبی کشور، زمینه ای فراهم می آورد که اقتصاد کشور از مرزهای جغرافیایی فراتر رود و پایه گذاری یک اقتصاد مستحکم تر نسبت به گذشته ممکن شود. موفقیت در این عرصه در سایه سیاست خارجی تعاملی و فعال حاصل می شود؛ به نحوی که منافع و امنیت ملی کشورها از راه تعامل سازنده و استفاده از دیپلماسی اقتصادی فعال تامین می شود و ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست.
تجارب کشورهای توسعه یافته نشان داده است که ارتباط نزدیک و مؤثر با همسایگان، ضمن افزایش منافع اقتصادی، به کاهش بی ثباتی منطقه و اثرات تحریمها کمک می نماید. استفاده از ظرفیتهای منطقه ای و ایجاد زنجیره های ارزش اقتصادی، هماهنگ با سیاستهای دولت چهاردهم، نقشی محوری در تقویت جایگاه ایران در معادلات منطقه ای ایفا می کند.
با تعریض محور جلفا - کلاله نه فقط جمهوری آذربایجان بلکه سایر کشورهای منطقه نیز می توانند از این مسیر بهره مند شوند. کریدور ارس بعنوان قسمتی از گذرگاه عظیم شرق به غرب یا همان کریدور میانی تعریف شده است؛ مسیری که از روسیه و چین شروع می شود و با عبور از آسیای میانه، قفقاز، ایران و ترکیه به اروپا امتداد می یابد. این پروژه ضمن افزایش ظرفیت ترانزیتی، جایگاه ایران را بعنوان نقطه اتصال کلیدی شبکه حمل و نقل بین المللی تثبیت می کند.
کریدور ارس با هدف اتصال ایران به بازارهای تجاری اروپا و آسیای میانه از اهمیت راهبردی بالایی برخوردارست. از ین جهت، تسریع در اختصاص منابع و هماهنگی میان دستگاههای مسئول برای تکمیل و بهره برداری بموقع از پروژه، ضرورتی انکارناپذیر است تا منافع حاصل از افزایش جریان تجاری و ترانزیتی در کوتاهترین زمان ممکن محقق شود.
وزیر راه و شهرسازی: عملیات اجرائی پل کلاله - آغبند تا پایان امسال به اتمام می رسد
به گفته وزیر راه و شهرسازی تکمیل پروژه محور جلفا - کلاله و پل مرزی کلاله - آغبند مورد تاکید ویژه رئیس دولت قرار دارد، حالا با جدیت و پیگیری مستمر درحال اجراست و برمبنای برنامه ریزی انجام شده، عبور کامیون ها میان ایران و جمهوری آذربایجان قبل از نوروز ۱۴۰۵ شروع می شود و طبق زمان بندی تعیین شده، کل محور تا پایان شهریور ۱۴۰۵ به بهره برداری کامل خواهد رسید.
بطور خلاصه، شرق و غرب از ما می توانند عبور کنند؛ شمال و جنوب هم از ما می توانند عبور کنند. البتّه احتیاج دارد به خطوط راه آهن، خطوط ریلی؛ با جادّه نمی شود که من راجع به این خطوط ریلی هم باز این درددل ها را با شما جوان ها باید بکنیم مکرّر در دولت های مختلف راجع به خطوط ریلی من تأکید کرده ام، متأسّفانه کوتاهی شده. البتّه در آن اوایلِ بعد از رحلت امام چرا، یک مقداری کارهای ریلی خوبی انجام شد، [ولی] بعدش دیگر کار درستی انجام نشده و حالا ان شاءالله بنا دارند کارهای خوبی را انجام بدهند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب