پژوهشگران بررسی كردند
خطر فرونشست در جنوب غرب تهران و تاثیر آن بر المان های شهری
بتن آنلاین: نتایج یك پژوهش نشان داده است راه ها، خطوط ریلی، خطوط مترو، فرودگاه، ابنیه فنی راه، صنایع و تاسیسات شهری و شریان های حیاتی و تاسیسات وابسته به آن در منطقه جنوب غرب تهران، بیان كننده در معرض قرارگیری بالای المان های مهم در محدوده فرونشست است.
به گزارش بتن آنلاین به نقل از ایسنا، فرونشست همچون مهم ترین مخاطرات زمین شناسی است كه به سبب تلفات كم انسانی در مقایسه با دیگر پدیده های طبیعی ناگهانی مانند زمین لرزه، زمین لغزش و سیل، كمتر مورد توجه قرار گرفته است. این پدیده بطور معمول با مخاطرات فراوانی همراه می باشد.
در پژوهشی كه مهندس فاطمه دهقان فاروجی، عضو هیات علمی مركز تحقیقات راه، مسكن وشهرسازی و علی بیت اللهی عضوهیات علمی مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی، بخش زلزله شناسی مهندسی و خطرپذیری انجام داده اند، آمده است: « خطرپذیری در مناطق پرخطر، تابع میزان خطر و لطمه پذیری المان های تحت خطر است كه می تواند تعیین كننده وضعیت تاب آوری این المان ها نیز باشد. در تحلیل خطرپذیری، شناسایی المان های تحت خطر، میزان در معرض قرارگیری این المان ها در مقابل خطر و تحلیل میزان لطمه پذیری این المان ها، باید مدنظر قرار گیرد.»
در این پژوهش آمده است: « با عنایت به محدوده خطر فرونشست كه در فضای مسكونی، تاسیساتی و زیرساختی شهر تهران است، خطرپذیری ناشی از این پدیده و تحلیل آن به منظور اقدامات پیشگیرانه و آمادگی لزوم می یابد. خصوصاً كه وقوع این پدیده در مناطقی با تراكم سازه ای و جمعیتی با توسعه فیزیكی نامناسب شهر و هم چنین وجود شریان های حیاتی در این منطقه و نیز وجود خطوط راه آهن و... درجات بالایی از خطرپذیری را رقم می زند.»
پژوهشگران در این پژوهش می گویند: « شناخت و درك میزان خطرپذیری در این ناحیه می تواند زیرساخت مناسبی از منابع داده و اطلاعاتی را برای مدیران و دست اندركاران در امتداد پیش گیری از فاجعه فراهم آورد. در این تحقیق، محدوده فرونشست با استفاده از مطالعات پیشین سازمان زمین شناسی كشور تعیین و برای پردازش رقومی و در محیط نرم افزاری GIS وارد شد. لازم به توضیح است كه به سبب مطالعات پیشین انجام شده كه شرح آن در پیشینه تحقیق داده شده است، از انجام مطالعات زمین شناسی، تكتونیكی، توپوگرافی و نیز هیدرولوژیكی در محدوده فرونشست در این تحقیق صرف نظر شده است و در معرض قرارگیری المان های مهم شهری در این محدوده بیشتر موردنظر بوده است.»
بنا بر آن چه در این مقاله آمده است، نتایج حاصل از این مطالعه كاربردی است و هدف از انجام آن، شناسایی ریسك ها و در معرض قرارگیری المان های مهم و كلیدی در محدوده فرونشست است.
بیت اللهی و همكارش در این پژوهش می گویند: « توزیع مدارس در این محدوده متراكم است كه بیان كننده میزان بالای در معرض قرارگیری دانش آموزان در مقابل پدیده فرونشست است. تمركز زیاد جمعیتی در محدوده و وجود بافت فرسوده و نامناسب بودن شبكه های دسترسی، لطمه پذیری اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی بیان كننده میزان بالای خطرپذیری در این محدوده است. در این محدوده علاوه بر تراكم بالای جمعیتی، و مراكز آموزشی و تعداد بالای دانش آموزان، فاكتورهای فرهنگی و اقتصادی و آموزشی پایینی دارند كه حاكی از میزان لطمه پذیری اجتماعی و اقتصادی بسیار بالاست چونكه شرایط خاص اقتصادی و آموزشی ساكنین، بستر لطمه پذیری را به وجود آورده است.»
در این پژوهش آمده است: « اصلی ترین خطوط ریلی كشور، در این ناحیه تلاقی پیدا كرده است و به صورتی می توان این نواحی را قلب تپنده حمل و نقل ریلی كشور به حساب آورد. با عنایت به این نكته كه پتانسیل بروز فرونشست در زیر ریل راه آهن به سبب تردد شبانه روزی قطارها و بروز ارتعاشات ناشی از این دفعه دینامیكی سنگین، بالاتر خواهد بود و هم چنین نزدیك بودن خطوط ریلی در این مناطق به نواحی مسكونی و صنعتی، در صورت بروز فرونشست و واژگونی قطار یا خارج شدن آن از خط، احتمال برخورد قطار با مناطق مسكونی یا مناطق صنعتی و بروز تلفات انسانی بالا خواهد بود.»
پژوهشگران در این مقاله می گویند: « با عنایت به قرار گرفتن فرودگاه مهرآباد در این ناحیه، تشدید پدیده فرونشست در فرودگاه می تواند اثرات اقتصادی جبران ناپذیری را تحمیل كند. در منطقه مورد مطالعه كه قسمت های جنوبی تهران و حومه را در برگرفته است، به سبب كاربری نیمه صنعتی اراضی موجود جمع كثیری از كارخانجات صنعتی و تاسیسات وجود دارد و نكته قابل توجه آن است كه در بسیاری نقاط، حضور این گونه فضاها در مجاورت منازل مسكونی است و نوعی بافت تلفیقی به وجود آورده است. اهمیت این امر از آن جاست كه در صورت بروز هرگونه حادثه در اثر بروز فرونشست در این صنایع و كارخانجات، علاوه بر لطمه مستقیم این صنایع و قطع امكانات رفاهی و عمومی ساكنین مانند برق، امكان بروز آلودگی های زیست محیطی شدید در میان بافت های مسكونی و ساكنان آنها وجود دارد.»
در این پژوهش آمده است: « بر طبق اندازه گیری و گزارش های اولیه سازمان نقشه برداری و زمین شناسی گستره فرونشست، تنها در محدوده جنوب و جنوب غرب تهران كه مناطقی از تهران را نیز در بر می گیرد، ناحیه ای به ابعاد تقریبی 600 كیلومتر مربع است. بر طبق آمار و اطلاعات موجود، تعداد ساختمان های شهر تهران كه در محدوده فرونشست واقع اند 251480 است. نكته مهم دیگر، واقع شدن برخی از گسل لرزه زاهای منطقه در محدوده فرونشست است. طول گسل های موجود در محدوده فرونشست حدود 165 كیلومتر برآورد شده است.»
این پژوهش در شماره دوم دوره نهم فصل نامه دانش پیشگیری و مدیریت بحران انتشار یافته است.
منبع: بتن آنلاین
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب