مهر گزارش می دهد؛
درآمد سرشار بانك از خرید و فروش اوراق تسهیلات، چرا تسه حذف نشد؟
بتن آنلاین: درحالی كه سیاستگذاران بخش مسكن، هر روز مصوبه جدیدی برای جذاب تر شدن صندوق مسكن یكم صادر می كنند، در مقابل دریافت وام مسكن با اوراق تسه، رشد عجیب ۳۰ درصدی داشته است.
به گزارش بتن آنلاین به نقل از مهر، علی رغم افزایش میزان استقبال از صندوق پس انداز مسكن یكم و رسیدن شمار دارندگان این نوع حساب، به بیش از ۴۰۰ هزار نفر، اما افزایش قیمت مسكن و تلاش مردم برای سرعت بخشی به افزایش قدرتشان برای خرید مسكن از بیم احتمال افزایش بیشتر قیمت مسكن، سبب شد تا در دو ماه نخست سال جاری، میزان استقبال از وام خرید مسكن از محل اوراق گواهی حق تقدم تسهیلات مسكن نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۳۶ درصد در حجم و ۲۱ درصد در ارزش معاملات بیشتر شود.
بر اساس اعلام فرابورس، متقاضیان دریافت تسهیلات خرید مسكن تنها در دو ماه ابتدایی امسال، بیش از ۳ میلیون برگه گواهی حق تقدم تسهیلات مسكن به ارزش ۱۶۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان خریداری نموده اند، ضمن اینكه در اردیبهشت ماه امسال، به تنهایی ۱۹ هزار فقره معامله مسكن انجام و ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار برگه خریداری شد كه در مقایسه با مدت مشابه سال قبل (اردیبهشت ۹۶) حدود ۳۰ درصد رشد داشته است.
این در حالی است كه بانك عامل بخش مسكن و فرابورس مدعی هستند علی رغم افزایش میزان معاملات مسكن و تقاضای خرید برگه های تسهیلان مسكن، بازار این ابزار مالی با آرامش همراه بود و حتی نسبت به دوره مشابه سال قبل از افت قیمت مناسبی برخوارد شد؛ به گونه ای كه میانگین قیمت اوراق تسهیلات در دو ماهه نخست سال قبل، ۷۰ هزار و ۸۰۰ تومان بود اما در دو ماهه ابتدایی امسال با ۱۲.۲ درصد كاهش به حدود ۶۲ هزار تومان رسیده است.
به نظر می رسد همچنان اراده ای برای ممانعت از حذف اوراق تسهیلات مسكن از چرخه دریافت این وام وجود دارد كه به علت داشتن درآمد برای نظام بانكی از روند حذف سد بزرگی چون خرید اوراق تسهیلات مسكن بر سر راه دریافت وام مربوطه، جلوگیری می كند.
شش ماه از مهلت یك هفته ای آخوندی به بانك عامل گذشت
با این حال فرشید پورحاجت، دبیر كانون سراسری انبوه سازان در آبان ماه سال گذشته، درباره نتایج نشست انبوه سازان و مدیران بانك عامل بخش مسكن با وزیر راه و شهرسازی در مورد بالا بودن نرخ سود اوراق تسهیلات مسكن و وجود سد محكم اوراق گواهی حق تقدم تسهیلات مسكن بر سر راه خانه دار شدن مردم، گفته بود كه همین موارد سبب شد تا آخوندی از مدیرعامل و اعضای هیات مدیره بانك عامل بخش مسكن و همینطور كانون سراسری انبوه سازان، بخواهند گزارشی جامع در این خصوص تهیه شود كه آیا هزینه و فرآیند اوراق مسكن بالاست یا خیر؟
وی ادامه داد: به هر حال نرخ سود تسهیلات اوراق حق تقدم به صورت اسمی هم اكنون ۱۷.۵ درصد است، اما ما معتقد هستیم كه نرخ سود تسهیلات مسكن از محل اوراق گواهی حق تقدم بیش از این عدد است.
به گفته پورحاجت، قرار بر این شد تا این گزارش نهایی و تقدیم وزیر راه و شهرسازی شود. در عین حال، باآنكه ظاهرا سود تسهیلات مسكن از محل اوراق گواهی حق تقدم ۱۷.۵ درصد است اما عملا با هزینه خرید این برگه ها، متقاضی آن را با سود ۳۴ درصد بازپرداخت می كند.
عقبایی: با تحمیل كردن هزینه اوراق تسهیلات مسكن به مردم مخالفم
در همین راستا، حسام عقبایی نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاك استان تهران هم در ۲۵ فروردین ماه امسال درباره اوراق تسهیلات مسكن تصریح كرد: من شخصا با هزینه های خرید اوراق تسهیلات مسكن همواره مخالفم و معتقدم قیمت تمام شده عرضه تسهیلات مسكن به اقشار متوسط و كم درآمد جامعه، باید بسیار كم و حتی مجانی باشد.
وی میگوید: در هیچ جای دنیا این گونه نیست كه به فردی ۵۰ میلیون تومان تسهیلات مسكن داده شود ولی ۷ تا ۱۰ میلیون تومان هزینه دریافت این تسهیلات باشد. یعنی نزدیك به یك پنجم تسهیلاتی كه داده می شود، تحت عنوان اوراق از متقاضی دریافت تسهیلات پس گرفته می گردد.
نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاك تهران ادامه داد: از جانب دیگر، نرخ سود تسهیلات مسكن، بالا و زمان بازپرداخت آن كوتاه است كه در نتیجه بخش مهمی از مردم نمی توانند اساسا این تسهیلات را دریافت و بازپرداخت كنند. ازاین رو باید بروكراسی اداری دریافت تسهیلات مسكن مورد بازنگری قرار گیرد و مردم بتوانند به راحتی بدون هزینه به بانك ها مراجعه نموده و تسهیلات مسكن دریافت كنند.
مدیران بانك عامل چه می گویند؟
مدیران بانك عامل بخش مسكن با این توجیه كه برای دریافت تسهیلات خرید مسكن یا باید خودِ فرد سپرده گذاری كند یا امتیاز فرد دیگری كه سپرده نزد این بانك داشته و به ازای این مدت زمانی كه پولش در بانك بوده، اوراق گواهی حق تقدم تسهیلات مسكن (تسه) گرفته است را بخرد، همواره تاكید دارند كه روش خرید و فروش امتیاز تسهیلات مسكن از محل اوراق بهترین حالت ممكن برای انتقال امتیاز تسهیلات مسكن می باشد.
آنها با این توجیه كه منابع بانك مسكن محدود بوده و توانایی پاسخ دهی به همه تقضاهای دریافت تسهیلات را ندارد، اعلام می كنند كه متقاضیان می توانند با استفاده از خرید اوراق تسهیلات مسكن، از امتیاز دیگران بهره مند شوند؛ ازاین رو پولی كه متقاضی می دهد، به جیب بانك نمی رود؛ بلكه در اختیار كسی قرار می گیرد كه امتیاز این تسهیلات را با استفاده از سپرده گذاری در مدت زمان طولانی به دست آورده است؛ همینطور نرخ اوراق را بانك تعیین نمی كند؛ بلكه این عرضه و تقاضاست كه نرخ اوراق را معین می كند. ازاین رو هم اكنون روش جدیدی برای جایگزینی با سیستم «خانه دار شدن از محل خرید اوراق» وجود ندارد.
این اظهارنظرها در حالی است كه فرد دارنده حساب سپرده ممتاز در بانك عامل بخش مسكن كه سبب می گردد تا به جای دریافت سود از سپرده گذاری خود، اوراق تسهیلات دریافت كرده و آن را در بازار سرمایه به فروش برساند، تنها ۱۶ درصد سود دریافت می كند. همینطور بانك ذی ربط هم درصدی بعنوان حق كارمزد از سود سپرده ها را كم می كند. فرابورس هم بعنوان واسطه خرید و فروش اوراق، كارمزد دریافت می كند؛ ازاین رو در صورت حذف اوراق تسهیلات مسكن چرخه ای از درآمدها از بین می رود كه شاید همین مبحث می تواند عاملی برای مخالفت با حذف اوراق تسهیلات مسكن یا بهینه كردن چرخه خرید و فروش عنصر زمان در سپرده گذاری برای دریافت تسهیلات مسكن در نظر گرفته شود.
موافقان اوراق تسه: كاركرد حذف بازار سیاه خرید و فروش وام
در این میان برخی كارشناسان اقتصادی معتقدند مكانیزم خرید و فروش اوراق تسهیلات مسكن سبب شده تا كسانی كه امتیاز دریافت تسهیلات مربوطه را دارند، آن را در یك بستر شفاف به فروش برسانند. اگر این سازوكار وجود نداشت، سرنوشت تسهیلات مسكن مانند وام های با سود پایینی می شد كه هم اكنون به برخی افراد دارای شرایط خاص داده می گردد و آنها امتیاز خویش را به صورت غیرقانونی و با ارقام عجیب و غریب در بازار غیر رسمی (بازار سیاه) به فروش می رسانند.
همچنین از دیگر كاركردهای وجود مكانیزم خرید و فروش اوراق گواهی حق تقدم تسهیلات مسكن در بازار سرمایه، كنترل نرخ تورم از این محل به علت هدایت بخشی از نقدینگی به بازار سرمایه و همینطور تشویق مردم به سپرده گذاری در حساب سپرده ممتاز و اعطای سود به آنها ذكر شده است.
تعداد وام گیرندگان با اوراق تسه با تعداد مسكن یكمی ها قابل مقایسه نیست
اگرچه برخی مدیران بانك عامل بخش مسكن، اعطای تسهیلات از محل اوراق را با وام مسكن یكم كه فرد سركایه گذاری می كند، مقایسه می كنند و خرید اوراق را بعنوان واسطه ای میان سپرده گذار با كسی كه برای دریافت تسهیلات عجله دارد، می دانند، اما مردم معتقدند این دو به هیچ وجه قابل مقایسه نیست.
تعداد كسانی كه از محل سپرده گذاری یك ساله در صندوق مسكن یكم ظرف سه سالی كه از عمر این صندوق می گذرد، وام دریافت كرده اند، حدودا ۳۳ هزار نفر است؛ اما از سال ۸۹ كه سازوكار خرید و فروش اوراق تسهیلات مسكن در فرابورس بوجود آمده تا كنون شمار دریافت كنندگان تسهیلات خرید مسكن بر مبنای اعلام فرابورس، بیش از ۷۵۰ هزار نفر و رقم به دست آمده از بازار اوراق تسه حدود ۳۳ هزار میلیارد تومان بوده است.
به معنای دیگر به صورت میانگین سالانه بیش از ۸۰ هزار نفر با استفاده از این نوع تسهیلات خانه دار شده اند اما با روند صندوق مسكن یكم به صورت متوسط سالانه ۱۱ هزار نفر خانه دار شده اند.
آمار و ارقام متناقض و شبهه ای كه تولید می كند
این در حالی است كه بانك عامل بخش مسكن بارها اعلام نموده كه منابع صندوق مسكن یكم نمی تواند جوابگوی هجوم ۴۰۰ هزار نفری متقاضیانی باشد كه مقرر است ظرف یك سال به تسهیلات ارزان قیمت برسند. اما هیچگاه چنین اظهار نظرهایی در مورد وام مسكن از محل اوراق تسهیلات شنیده نشده است.
در حالی كه تعداد وام گیرندگان با اوراق تسهیلات، تا ۸ برابر وام گیرندگان از صندوق مسكن یكم است. آیا درآمدی كه بانك از فروش اوراق گواهی حق تقدم دارد، به اعطای این تسهیلات تخصیص می یابد؟ آیا همین مبحث سبب می گردد تا بانك ذی ربط علی رغم دستور وزیر راه و شهرسازی هنوز نتوانسته راه حلی برای بهینه كردن فرآیند خریدوفروش اوراق تسهیلات مسكن یا حتی حذف كامل آن بیابد؟
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب